Themaboek Inrichten en meer | Heutink kinderopvang

De gebruikers

De wetenschapper

De wonderlijke ontwikkeling van het kinderbrein Dankzij breinonderzoek weten we dat de ontwikkeling van ons brein pas op 25-jarige leeftijd voltooid is. Volwassenen zijn vanaf de geboorte superbelangrijk voor de hersenontwikkeling van kinderen.

STIMULEREN EN UITDAGEN HELPT BREINONTWIKKELING De ontwikkeling van de hersenen na de geboorte is geen proces dat volledig biologisch is vastgelegd. De invloed van de omgeving is enorm. Hoewel de globale route genetisch is bepaald, zijn het de alledaagse ervaringen en relaties die uiteindelijk bepalen hoe het kinderbrein zich ontplooit. Hoe meer het brein wordt gestimuleerd en uitgedaagd, hoe meer de hersenen leren en zich ontwikkelen: er komen steeds meer verbindingen in de hersenen tussen de verschillende neuronen. Die verbindingen zijn nodig om te kunnen leren. Ook gaan de verschillende deelgebieden, de ‘kwabben’, in de loop van de ontwikkeling steeds beter samenwerken. VAN BINNEN NAAR BUITEN Het brein van baby’s wordt in een half jaar tijd ongeveer twee keer zo groot. De breinontwikkeling zit in het binnenbrein. Na zaken als dag-/nachtritme en hechting is de ontwikkeling van de zintuigen de ontwikkeling waar kinderen in de eerste jaren van hun leeftijd vooral mee bezig zijn: zien, horen, ruiken, proeven, voelen – en daarna ook: iets doen met de informatie die je via je zintuigen binnenkrijgt. Na het ontwikkelen van de gebieden die je nodig hebt voor zintuigelijke waarneming, komt de denk- en taalontwikkeling op gang. Zoals iedere ouder al snel doorheeft: ieder kind volgt hierin zijn eigen tempo. Het ene kind begint eerder met praten, een ander met lopen, een derde is met allebei laat (maar wordt later wel hoogleraar). Hoe meer het kinderbrein wordt gestimuleerd en uitgedaagd, hoe beter het zich ontwikkelt. Al vanaf de babytijd bouwen kinderen woordenschat op. Het gaat er niet eens zozeer om wélke woorden het kind leert, maar dát een kind woorden leert, zodat het hersensysteem ontwikkeld wordt. EERST DE HARDWARE, DAN DE SOFTWARE Eerst de hardware, dan de software wordt vaak gezegd als het over breinontwikkeling bij kinderen gaat. Tot een kind ongeveer 6 jaar oud is, is het brein bezig de hardware en noodzakelijke bedrading aan te leggen: waarnemen, spreken, vroege motoriek. Vanaf een jaar of zes kan de software erop: het kinderbrein is klaar om te leren lezen en schrijven.

Ontdekken via de zintuigen

83