KO_themaboek_ontwikkelen_en_ontdekken_sneakpeek

Thuis . in de kinderopvang

Ontwikkelen en ontdekken

Inhoud

Samen ontwikkelen en ontdekken door te spelen en beleven. ,, ,,

Aan de slag met de ontwikkeling van kinderen. Dat kan op veel verschillende vlakken. Dit boek biedt een overzicht van leuke, maar vooral leerzame materialen met duidelijke leerdoelen die kinderen helpen bij het ontwikkelen en ontdekken van verschillende vaardigheden op het gebied van:

- Rekenen - Taal

- Motoriek - Puzzelen - Muziek - Peuterpakketten - Montessori - STEAM

4

Thuis . in de kinderopvang Ontwikkelen en ontdekken

08

42

58

Taal

Connected learning

Motoriek en zintuigen

30

Rekenen

Meten .............................. 09 Meetkunde ...................... 12 Getalbegrip ..................... 23

Spreken en luisteren ...... 31 Taalbewustzijn ................ 33 Verhalen en verhaalbegrip ................. 36 Woordenschat . ............... 37

Fijne en basismotoriek .. 43 Schrijfmotoriek . ............. 51 Waarneming ................... 56

Interactieve sets ............. 59

60

64

78

Montessori

Puzzelen

Peuter- pakketten

86

Muziek

Peuterpakketten . ........... 61

Inlegpuzzels . .................. 65 Legpuzzels . .................... 67 Bijzondere puzzels ......... 73 Toebehoren ..................... 75

Slaginstrumenten .......... 79 Overige instrumenten .... 81 Liedboeken ..................... 83 Muzieksets . .................... 84

Zorgen voor jezelf . ......... 89 Zorgen voor je omgeving .................... 90 Motoriek . ........................ 92 Waarneming ................... 96

98

STEAM

Aan de slag ................... 107 Vaardigheden ................ 108 Leer basiskennis .......... 109 Verrijk de basis ............. 110 Maak het compleet . ..... 111 Creëer de Makerspace . 112

Onderzoeksmaterialen . . 99 Experimenteren met licht . ...................... 101

Onder- zoeken en ontdekken

106

5

Onze trots! Het merk Educo laat jonge kinderen op een speelse wijze kennismaken met onder andere taal, rekenen en motoriek.

Met de ontwikkelingsmaterialen van Educo worden spelen, leren en het dagelijks leven bij elkaar gebracht. Door te spelen ontwikkelt het kind een vaardigheid die hij vervolgens kan toepassen in het dagelijks leven.

Leren door te spelen, leuker kan het niet!

Spelen Leven

Leren

6

Thuis . in de kinderopvang Ontwikkelen en ontdekken

Leer de wereld om je heen begrijpen

ONZE VISIE Educo is gebaseerd op de drie pijlers spelen, leren en leven.

Spelen Educo creëert speels, onderzoekend en uitdagend materiaal. Al onze ontwikkelings­ materialen zetten het jonge kind aan tot spelen. Met als resultaat dat zij al spelend en op een natuurlijke manier kennismaken met verschillende vaardigheden. Leren De materialen van Educo vormen een stevige basis voor het leren. Onze nadruk op het speelse leren vraagt ook om een speelse begeleiding. Educo verzorgt duidelijke handleidingen met daarin uitleg over hoe het materiaal ingezet kan worden. Daarom zorgen onze Educo-materialen ervoor dat elke leerervaring optimaal en effectief benut wordt. Leven Educo helpt jonge kinderen de wereld om hen heen te begrijpen. Leerdoelen worden versterkt door ze te koppelen aan alledaagse handelingen. De Educo-materialen gebruiken ervaringen uit het dagelijks leven om leerbegrippen eigen te maken en te versterken. Naast al het ontwikkelingsmateriaal dat gekoppeld is aan taal, rekenen en motoriek biedt Educo een breed assortiment aan puzzels. Puzzels die naast de motoriek ook de woordenschat van een kind kunnen stimuleren. Een gesprek over onderwerpen zoals het weer , dieren of het seizoen krijgt een andere dimensie als er tegelijkertijd een activiteit aan gekoppeld wordt. Zo is niet alleen het resultaat belangrijk, maar ook het proces. Inhoud komt tot leven! De ontwikkelingsmaterialen van Educo zijn gecategoriseerd volgens leerdoelen en ontworpen om specifieke vaardigheden te stimuleren. Daarnaast heeft Educo een uitgebreid assortiment aan educatief speelgoed en accessoires die ontworpen zijn om kinderen een zo optimaal mogelijke speelervaring te bieden. Wij geloven dat het speelgoed en de accessoires de natuurlijke ontwikkeling van het jonge kind ondersteunen en verbeteren. INHOUD KOMT TOT LEVEN

VRIJ SPEL Naast ontwikkelingsmaterialen zijn er ook Educo-materialen gemaakt voor het vrije spel in bijvoorbeeld de bouw- en huishoek.

Thuis . in de kinderopvang

Deze zijn terug te vinden in het boek Spelen & bewegen.

Spelen en bewegen

7

Rekenen

Spelend leren rekenen.

,,

,,

HOE LAAT JE KINDEREN AL SPELEND

Spelend leren rekenen vraagt om de juiste ontwikkelings- materialen. Hiermee kunnen kinderen heel doelgericht al spelend en handelend werken aan getalbegrip, meten, meetkunde en ver- banden. In dit hoofdstuk vind je leuke, maar vooral ook leerzame materialen op het gebied van rekenen. KENNISMAKEN MET REKENEN?

8

Thuis . in de kinderopvang Ontwikkelen en ontdekken

Rekenen > meten

TIP

3

3

Gewichtenset 522832

Gewichtenkokers 522821

Vergelijk verschillende gewichten en maak kennis met begrippen als zwaarder en lichter

2 houten inzetblokken met 8 gewichten (2 x 4 zwaartes). Formaat blok: 18 x 4,5 cm (l x b). Formaat gewichten: 3,4 x 4 / 5 / 6 of 7 cm (b x h).

Houten opzetblok met 12 gewichtenkokers. Formaat blok: 38 x 13 cm (l x b).

3

Weegschaal 522185 Inhoud: weegschaal, 2 plastic bakjes. Materiaal: hout. Formaat: 46,5 x 39 cm (b x h).

Sorteer van vol naar leeg

Reservebakjes 522186 Inhoud: 2 bakjes met ophangtouwtje. Materiaal: kunststof.

5

Levenscycli 523335 De set bevat 2 houten standaards en 50 kunststof beeldkaarten. Formaat: 10 x 14,5 x 33 cm (l x b x h).

3

Diagram inhoud 523192

Leer spelenderwijs inhoudsbegrippen als leeg, voller en volst te gebruiken door de plaatjes te sorteren. De set bevat 25 stukjes. Formaat: 34 x 34 cm (l x b).

Levenscyclus van een mens, hond, wesp, vlinder, kikker,

4

vogel, bloem, wortel, appel en rijst.

Logic 522448

Maak een verhaal door de kaartjes in een logische volgorde te leggen. Stimuleert de woordenschat.

De set bevat 36 kaartjes. Formaat: 40 x 40 cm (l x b).

9

Leeftijd 4

Aantal kinderen 2

Handleiding

Zelfcontrole

Duurzaam

Zelfmontage

Gemonteerd

4

Zoek en tel magnetisch 523369 Plaats de themaplaat en opdracht- strook in het bord. Tel de hoeveel- heden zoals aangegeven op de opdrachtstrook. Plaats met de magneetpen evenveel rode balletjes onder de afbeelding. De set bevat een houten spelbord met magneetpen en 10 opdracht-

3

Appelboom telspel 521600 Leer rangschikken, symbolen en hoeveelheden combineren en getallen splitsen van 1 tot en met 10. De set bevat 10 plankjes en

60 rode en groene appeltjes. Formaat kist: 15 x 14 x 5 cm

(l x b x h).

4

REKENPUZZELS Met de rekenpuzzels oefen je al puzzelend getalbegrip. Maak de som op het puzzelstukje en zoek op het frame het juiste antwoord, of zoek bij de afgebeelde hoeveelheid op het puzzelstukje het juiste getal op het frame. Formaat: 28 x 40 cm (l x b).

Hoeveelheden t/m 6 523462 Inhoud: 24 stukjes.

Optellen en aftrekken t/m 6 523463 Inhoud: 24 stukjes.

Hoeveelheden t/m 12 523464 Inhoud: 35 stukjes.

Optellen en aftrekken t/m 12 523465 Inhoud: 35 stukjes.

4

Tello 522496

4

4

Leer met Tello dat een hoeveel- heid op verschillende manieren kan worden weergegeven. De set bevat 5 platen, 30 getalkaartjes, 55 insteekpinnetjes, 55 fiches en 55 pionnen. Formaat kist: 41 x 20 x 6 cm (l x b x h).

Teldiagrammen 523195

Telpanorama 522498

Sorteer per matrixbord de 25 bijbehorende kaartjes en let hierbij op het voorwerp en de hoeveelheid. De set bevat 6 matrixborden en 150 kaartjes met hoeveelheden. Formaat kist: 34 x 34 x 7 cm (l x b x h).

Twee teldiagrammen om het tellen t/m 20 te oefenen. Elke hoeveelheid is steeds op 5 verschillende manieren weergegeven. De set bevat 25 kaartjes in een legraam. Formaat: 34 x 34 cm (l x b).

26

Thuis . in de kinderopvang Ontwikkelen en ontdekken

Rekenen > getalbegrip

De set bevat 2 standaards, 2 huizenrijen, 16 opdrachtkaarten, getalkaartjes en 10 x 10 enveloppen

4

Getallenlijn atletiek 523486

Oefen het springen op de getallenlijn en los de optelsommen tot 10 en 20 inzichtelijk op. Dit artikel bevat 2 standaards, 2 achtergrondkaarten, 40 rode en gele blokjes, 42 cijferkaartjes en 12 controlekaarten. Formaat kist: 33,5 x 22,5 x 7 cm (l xb x h).

4

Telstraatje 522882 Telspel om de getallenrij van 1 tot en met 10 visueel te maken. Het spel kan ingezet worden om alleen kleur en/of hoeveelheid te oefenen of om met de opdrachtkaarten rekenvaardigheden als tellen, even/oneven huisnummers herkennen, optellen en aftrekken te oefenen. Formaat kist: 36,5 x 14 x 10,5 cm (l x b x h).

spel tip

Samen spelen Een kind zit achter de huizenrij en noemt de opdracht van de opdrachtstrook. Het andere kind voert deze uit. Samen controleren ze of de opdracht goed is uitgevoerd.

Leer tellen, optellen en aftrekken

4

3

Getalspel 522152

Cijferpuzzel 1-10 521601

Aan de hand van het telmateriaal geef je rekenbegrippen als meer, minder, evenveel, even en oneven meer betekenis. De set bevat 216 fiches in 6 kleuren en 2 formaten, 20 kaartjes met cijfers 1 t/m 10, 20 kaartjes met stippen 1 t/m 10 en 6 kaartjes met +, - en = tekens. Formaat kist: 34 x 20 x 6 cm (l x b x h).

Leg het cijfersymbool aan dezelfde hoeveelheid stippen. Alleen de juiste puzzelstukken passen op elkaar. De set bevat 20 puzzelstukken. Formaat kist: 16 x 9 x 5 cm (l x b x h).

27

Leeftijd 4

Aantal kinderen 2

Handleiding

Zelfcontrole

Duurzaam

Zelfmontage

Gemonteerd

Taal

Werken aan taalontwikkeling.

,,

,,

Spel is een heel eenvoudige en effectieve manier om te werken aan taalontwikkeling. Zet concrete, handelende materialen in om kinderen aan de slag te laten gaan met taalbewustzijn, spreken en luisteren, woordenschat, verhalen en verhaalbegrip. In dit hoofdstuk vind je een overzicht van deze materialen. WELKE MATERIALEN ZET JE IN OM TE WERKEN AAN TAALONT- WIKKELING?

30

Thuis . in de kinderopvang Ontwikkelen en ontdekken

Taal > spreken en luisteren

Vergroot de spreek- en luister- vaardigheid

Bekijk de recensie op heutink.nl

3

Hoor het geluid 523519

Zoek de juiste beeldkaartjes bij het geluid dat je hoort. De set bevat 60 kaartjes, een USB-stick en zuignappen. Formaat kist: 24 x 12,5 x 7 cm (l x b x h).

4

2

Samen rijgen 523236 Bevorder de samenwerking en communicatie door samen hetzelfde patroon in het rijgbord te rijgen. Exclusief standaard. De set bevat 1 rijgplaat, 16 opdrachtkaarten, 8 gekleurde veters en 60 kralen in 6 vormen en 5 kleuren. Formaat kist: 43,5 x 33,5 x 7,5 cm (l x b x h).

4

2

3

Samen bouwen 523292

Scheidingswandje 523210 Inclusief 2 staanders. Formaat: 51 x 15 x 38,5 cm (l x b x h).

Probeer samen te werken en bouwwerken te bouwen aan de hand van de opdrachtkaarten. Exclusief scheidingswandje (523210). De set bevat 16 blokken, 2 kabouters, 2 bomen en 12 opdrachtkaarten. Formaat kist: 15,5 x 21,5 x 6,5 cm (l x b x h).

31

Leeftijd 4

Aantal kinderen 2

Handleiding

Zelfcontrole

Duurzaam

Zelfmontage

Gemonteerd

Motoriek en zintuigen

Aan de slag met motorische vaardigheden. ,,

,,

Dagelijks hebben kinderen te maken met motorische handelingen. Daarom is het belangrijk om voldoende aandacht te besteden aan de basis-, grove en fijne motoriek. Naast spelen en bewegen kun je de ontwikkeling ervan ook stimuleren met het juiste ontwikkelingsmateriaal. In dit hoofdstuk vind je een overzicht van geschikte materialen. HOE BESTEED JE AANDACHT AAN DE ONTWIKKELING VAN MOTORIEK?

42

Thuis . in de kinderopvang Ontwikkelen en ontdekken

Motoriek en zintuigen > fijne en basismotoriek

3

3

3

3

Bouten en moeren 136010 Een set gekleurde bouten en moeren om zowel motoriek als kleurbegrip te oefenen. De set bevat 32 bouten en moeren.

Aankleedpop Ed 523035

Gekleurde kralen 068076

Transparante kralen 068161 Een emmer met 252 kralen in 6 vormen en 6 transparante kleuren, 8 katoenen veters in 4 kleuren en 2 lengtes. Formaat kralen: 2 - 2,5 cm (ø). Formaat emmer: 20 x 13,5 cm (ø x h).

Met aankleedpop Ed kun je diverse soorten sluitingen oefenen. Knoop Ed’s broek dicht, rits zijn jas dicht, strik de veters van zijn schoenen, gesp zijn rugzak dicht en Ed is klaar om te gaan. Deze set bevat 1 aankleedpop Ed. Lengte: 53 cm.

Een emmer met 245 kralen in 6 vormen en 5 kleuren en 8 rijg- draden in 2 lengtes. Formaat kralen: 2 - 2,5 cm (ø). Formaat emmer: 13,5 x 13 cm (ø x h).

Gooi met de dobbelsteen en benoem het lichaamsdeel

3

3

Schroefie 522046

Activiteiten- dobbelsteen 068070 De dobbelsteen bevordert

Oefen op speelse wijze met kleuren en vormen en bevorder de motoriek. Maak met bouten, moeren en opdracht- kaarten verschillende reeksen. De set bevat 64 bouten en moeren en 8 opdrachtkaarten. Formaat kist: 40 x 34 x 7 cm (l x b x h).

de kennis van het lichaam door het bewegen van de verschillende lichaamsdelen en stimuleert de creativiteit. Geschikt voor binnen en buiten. Formaat: 10 x 10 x 10 cm (l x b x h).

Aandacht voor kleur en vorm

43

Leeftijd 4

Aantal kinderen 2

Handleiding

Zelfcontrole

Duurzaam

Zelfmontage

Gemonteerd

2 TACTIELE DISCS De tactiele discs zijn gemaakt van stevig rubber, elk met een

Een spel om de zintuigen te leren herkennen

verschillende tactiele structuur en kleur. Probeer met een blinddoek op met je voeten en handen twee discs met dezelfde structuur te vinden. Een uitdaging om zowel de tastzin met de handen als met de voeten te ontwikkelen. Tegelijkertijd wordt een beroep gedaan op de woordenschat bij het mondeling verwoorden van wat je voelt.

10-delig 524047 De set bevat 5 grote vormen en 5 kleine vormen. 20-delig 524062 De set bevat 10 grote vormen en 10 kleine vormen.

Herken jij de vorm?

3

4

2

Voel de vorm 523321

Zintuigenspel 525044 Combineer de zintuigkaartjes en de

Herken de vormen geschreven op je rug, in de lucht, in een voelzak of tijdens het memoriespel. Ont- wikkel de grove en fijne motoriek, de tactiele waarneming en het maken van schrijfbewegingen. De set bevat 12 plankjes, 12 kaarten, een houten pen en een katoenen zak.

Beide sets inclusief blinddoek en opbergzak

kaartjes met de afbeeldingen. Welke afbeelding hoort bij welk zintuig? De set bevat 51 kaartjes met zintuigen. Formaat: 28,5 x 21,5 x 9 cm (l x b x h).

Van 2D

naar 3D

4

3

4

Tactillo 522818 Zet een 2D-afbeelding om in een 3D-situatie, onderscheid diverse vormen en stimuleer zowel tactiele als visuele waarneming. De set bevat 8 opdrachtkaarten, 66 figuren, een katoenen voelzak en een houten staander. Formaat kist: 44 x 22 x 7,5 cm (l x b x h).

Tastdobbelspel 068164

Gooi om de beurt de tastdobbelsteen en voel met de ene hand de structuur op de dobbelsteen en met de andere hand dezelfde structuur in het zakje. De set bevat 1 katoenen zak, 4 inlegplankjes, 24 rondjes en 1 tastdobbelsteen. Formaat zak: 27 x 13 cm (l x b).

56

Thuis . in de kinderopvang Ontwikkelen en ontdekken

Motoriek en zintuigen > waarneming

Herken en benoem kleuren en vormen

3

Koppel vorm en kleur 523483

Koppel vorm en kleur is meer dan een domino met vorm en kleur. Maak een kralenketting door te sorteren op vorm en kleur, of sorteer alleen op vorm of alleen op kleur. De set bevat 25 plankjes. Formaat kist: 33,5 x 22,5 x 7 cm (l x b x h).

Tastkist 522873 Steek je handen door de voelgaten en omschrijf wat je voelt. Formaat: 36 x 20 x 35 cm (l x b x h). 3

Voel jij wat er in de tastkist ligt?

3

Tactiel materiaal 521573

10 extra geometrische vormen en bijpassende kaartjes voor

de tastkist. Formaat kist: 19 x 16 x 3 cm (l x b x h).

Bekijk de recensie op heutink.nl

57

Leeftijd 4

Aantal kinderen 2

Handleiding

Zelfcontrole

Duurzaam

Zelfmontage

Gemonteerd

Puzzelen

Werken aan

meerdere

,,

vaardigheden tegelijk. ,,

Puzzelen is een perfecte manier om al spelend en handelend te leren. Het stimuleert niet alleen de motorische, maar ook de taal- en rekenvaardigheden. Inlegpuzzels, legpuzzels en lagenpuzzels nodigen uit om te ontdekken, te begrijpen en te onthouden. Met een gevarieerd puzzelaanbod kan op elk gewenst niveau gepuzzeld worden. WAT LEREN KINDEREN VAN PUZZELEN?

64

Thuis . in de kinderopvang Ontwikkelen en ontdekken

Puzzelen > inlegpuzzels

3

SURPRISE PUZZELS Onder elk puzzelstukje zit een ander plaatje verstopt. Door de knoppen op de puzzelstukken zijn deze makkelijk vast te houden. Inhoud: 9 stukjes. Formaat: 28 x 28 cm (l x b).

Slaapkamer 522402

Woonkamer 522403

Allerlei 522404

Dierenhuisjes 522405

Inlegpuzzels stimuleren de visuele waarneming

3

INLEGPUZZELS Door de knoppen op de puzzelstukken zijn deze makkelijk vast te houden.

Groente 523331 Inhoud: 10 stukjes. Formaat: 28 x 28 cm (l x b).

Boerderij 523332 Inhoud: 10 stukjes. Formaat: 28 x 28 cm (l x b).

Fruit 523341 Inhoud: 10 stukjes. Formaat: 28 x 28 cm (l x b).

Huisdieren 523342 Inhoud: 10 stukjes. Formaat: 28 x 28 cm (l x b).

Voertuigen 522924 Inhoud: 11 stukjes. Formaat: 34 x 34 cm (l x b).

Gereedschap 523333 Inhoud: 12 stukjes. Formaat: 34 x 34 cm (l x b).

65

Leeftijd 4

Aantal kinderen 2

Handleiding

Zelfcontrole

Duurzaam

Zelfmontage

Gemonteerd

8 dingen die kinderen leren van puzzelen Bij kinderen is het maken van legpuzzels altijd al geliefd. Even weg van het beeldscherm en helemaal opgaan in het maken van een mooie puzzel is tegelijkertijd uitdagend en heerlijk ontspannend. En het is nog leerzaam ook! In dit artikel: 8 dingen die kinderen leren van puzzelen.

Door Jacqueline Wouda | Educatief auteur

1. Leren over de wereld Allereerst is puzzelen voor kinderen een mooie manier om de wereld om je heen te ontdekken. De afbeeldingen op de puzzel nemen je mee naar nieuwe plekken en situaties. Niet voor niets is in elke speelkast wel een legpuzzel te vinden waarmee de kinderen stukje voor stukje op verkenning gaan in de wereld. 2. Nieuwe woorden leren Door samen te praten over wat er op de puzzel te zien is, leer je kinderen allerlei nieuwe begrippen en woorden. Daarnaast is een puzzel een mooie manier om ruimtelijke begrippen (onder, naast, boven, enzovoort) begrijpelijk te maken en te gebruiken. 3. Vormen, kleuren en ruimtelijk inzicht De stukjes moeten worden herkend en ge- sorteerd om de puzzel goed in elkaar te kunnen leggen. Kinderen moeten goed letten op de vorm, grootte, kleur en details van de afbeelding op het puzzelstukje.

Al puzzelend oefenen kinderen zo de oog- handcoördinatie. Dat hebben ze weer nodig bij het leren lezen en schrijven.

Het zoeken naar het juiste puzzelstukje helpt de visuele discriminatie en doet bovendien een beroep op het ruimtelijk inzicht. Dat zijn vaardigheden die bijvoorbeeld ook nodig zijn bij het leren lezen en bij rekenen. 4. Oog-handcoördinatie Als kinderen bezig zijn met het omdraaien van stukjes, rangschikken, passen en weer weghalen, maken de hersenen verbinding tussen handen en ogen. De ogen zien de puzzel, het brein stelt zich voor hoe de puzzel eruit moet komen te zien en welke stukjes nodig zijn, of ze passen of juist niet. Vervolgens werken de hersenen, ogen en handen samen om het juiste stukje te vinden, eventueel te draaien en het zorgvuldig in de puzzel te passen. Tijdens het puzzelen werken de hersenen, ogen en handen volop samen

5. Fijne motoriek Net als de manier waarop de oog-hand-

coördinatie wordt getraind, wordt ook de fijne motoriek ontwikkeld. Bij het oppakken, draaien en passen van de stukjes moet het kind heel precieze, kleine bewegingen maken met de onderarm, pols, hand en vingers. Dat vergt een goede fijne motoriek. Die hebben kinderen nodig om te kunnen leren schrijven en om een goed leesbaar handschrift te ontwikkelen. Het maken van een legpuzzel is eigenlijk het oplossen van een probleem: hoe krijg je de stukjes zo neergelegd dat ze allemaal in elkaar passen en samen een geheel vormen? Vals spelen is er niet bij (het past of het past niet). Kinderen moet het probleem zelf oplossen, op een logische manier nadenken en vindingrijk zijn. 6. Probleemoplossing en vindingrijkheid

76

Thuis . in de kinderopvang Ontwikkelen en ontdekken

7. Plannen en tussendoelen stellen

Gericht ordenen en sorteren Als begeleider kun jij het kind daarbij op weg helpen. Kijk eerst eens samen naar de puzzel: wat staat er allemaal op de afbeelding? Met welke stukjes kun je het beste beginnen? Hoe kun je stukjes die je overhoudt sorteren en ordenen zodat het oplossen van de puzzel makkelijker gaat? Kinderen die beginnen met puzzelen, beginnen vaak gewoon ergens. Maar met lukraak proberen is het maken van een puzzel een frustrerende bezigheid. Om een puzzel op een goede manier in elkaar te krijgen is het belangrijk dat kinderen een plan leren maken en gericht aan de slag gaat met ordenen en sorteren. Een van de strategieën die kinderen gebruiken om puzzels op te lossen is onthouden hoe de te maken afbeelding eruitziet en een ‘mentale administratie’ van de puzzelstukjes bij te houden. Zo moet een kind de grootte, kleur en vorm van verschillende stukken onthouden terwijl hij of zij door de puzzel heen werkt. Als een stukje niet past, legt een kind het opzij; maar hij moet wel onthouden waar het ligt, zodat hij het kan terugvinden als het nodig is. Dit versterkt het geheugen en is een prima oefening om je langer te concentreren. 8. Geheugen en concentratie

Uitdagend, ontspannend en leerzaam

Stukje voor stukje de wereld om je heen ontdekken

77

Muziek

Voor muzikanten in de dop. ,,

,,

Bezig zijn met muziek stimuleert verschillende vaardigheden zoals het luisteren naar elkaar, creativiteit, concentratie en samenwerken. In dit hoofd- stuk vind je verschillende materialen om met muziek (maken) aan de slag te gaan. WELKE VAARDIGHEDEN STIMULEER JE DOOR MUZIEK TE MAKEN?

78

Thuis . in de kinderopvang Ontwikkelen en ontdekken

Muziek > slaginstrumenten

TROMMELS

Te gebruiken bij de triangels

Triangel met klopper 085104 Formaat: 15 cm.

Triangel met klopper

Losse klopper van Orff 085013 Formaat: 20 cm (l).

Handtrommel 085036 Doorsnede: 22 cm.

085003 Formaat: 10 cm. 085026 Formaat: 15 cm.

Wist je dat...

Handtrommel met klopper 085101 Doorsnede: 22 cm.

...djémbés vooral afkomstig zijn uit West-Afrika?

Djembé 085128 Hoogte 38 cm. 085127 Hoogte: 23 cm.

Handtrommel Orff 085004 Doorsnede: 30 cm.

Bongo 085043 Twee kleine handtrommels die aan elkaar hangen

Oceaantrommel 085136

Omdat deze trommels een geluid kunnen maken dat kilometers verderop nog te horen is, werden ze gebruikt

In de trommel zitten honderden kogeltjes die door licht te bewegen met de trom, het geluid van de branding nabootsen. Doorsnede: 40 cm.

en samen bespeeld kunnen worden. Formaat: 42 x 19 x 21,5 cm (l x b x h).

om snel met andere dorpen te kunnen communiceren.

79

Leeftijd 4

Aantal kinderen 2

Handleiding

Zelfcontrole

Duurzaam

Zelfmontage

Gemonteerd

mon t e s s o r i s i n c e 1929

Voor de natuurlijke drang om te leren In de eerste levensjaren van een kind wordt een enorm belangrijke basis gelegd. In geen andere periode van het leven vindt zo’n stormachtige ontwikkeling plaats. Alleen in het eerste levensjaar al, leert het kind rollen, zitten, kruipen, staan en lopen. De grove motoriek staat in deze periode centraal, maar ook de fijne motoriek maakt grote stappen. De handen leren samenwerken, het kind leert objecten van verschillende afmetingen pakken, objecten ergens in stoppen, en nog veel meer.

wij ons soms realiseren. Het mooiste tijdens het werken met jonge kinderen is het zien van de trots in de ogen als het kind zich iets nieuws heeft eigen gemaakt. De trots van ‘ik kan het’. KIJKEN NAAR KINDEREN Als kinderarts was Maria Montessori enorm goed getraind in het observeren van kinde- ren. Dit vormde de basis van haar aanpak.

Door het bedenken van materialen en het creëren van een omgeving passend bij de ontwikkelingsfase en de interesses van het kind, zag zij dat kinderen zich nog sneller ontwikkelden.

Dit vergt een goede samenwerking tussen de ogen en de handen, oftewel de oog- handcoördinatie. Kinderen willen kunnen wat volwassenen ook kunnen, ze willen volwassenen nadoen. Dit is hun innerlijke drive. Het enige waarbij wij het jonge kind hoeven te ondersteunen, is het bieden van een rijke omgeving met eenvoudige maar zeer doordachte materialen waarmee ze al deze vaardigheden kunnen leren. En kinderen blijken tot veel meer in staat dan

86

Thuis . in de kinderopvang Ontwikkelen en ontdekken

Het gebruik van felle kleuren en vormen verleidt

het kind tot actief leren

HET ONTSTAAN

In het begin van de 20e eeuw bezocht Maria Montessori de eerste Montessori kleuter- school in Den Haag. Tijdens dit bezoek kwam zij in contact met Albert Nienhuis, die de materialen voor deze school maakte. Zij was dusdanig onder de indruk van het vak­ manschap, de precisie en het oog voor detail, dat zij besloot om ook met deze timmerman te gaan samenwerken.

De kracht van het materiaal

Het Montessori-materiaal van Nienhuis staat voor eenvoud en aantrekkingskracht en nodigt kinderen uit om ermee te werken. Elk materiaal bevat meestal maar één leerdoel waar kinderen zich volledig op kunnen concentreren. Deze concentratie wordt extra gestimuleerd, doordat kinderen zelf kunnen controleren of ze hun werk goed hebben gedaan.

Een kindgerichte omgeving

Niet alleen het materiaal, maar ook de ruimte waarin kinderen zich bewegen, moet volgens Montessori worden ingericht vanuit de ogen van het kind. Het materiaal moet zichtbaar en toegankelijk zijn en de kinderen moeten zich vrij kunnen bewegen. Met deze uitgangspunten heeft Nienhuis Montessori een zeer uitgekiende lijn meubilair ontwikkeld met lage kasten, passende stoelen en tafels die de kinderen zelf kunnen verplaatsen. Het spreekt voor zich dat dit meubilair is gemaakt van de beste grondstoffen en voldoet aan de huidige veiligheidseisen.

Al meer dan 90 jaar combineert Nienhuis

Thuis . in de kinderopvang

Montessori inhoudelijke kennis met technische vaardigheden om de beste materialen te bieden voor kinderen.

Meer weten over het Montessori-meubilair? Kijk dan in het boek Inrichten & meer.

Inrichten en meer

FORMAAT?

87

Montessori

Ik kan het zelf !

,,

,,

Je herkent het vast wel. Kinderen willen altijd met alles helpen, om te leren wat voor ons als volwassenen gesneden koek is. Vaak staan we daar niet eens bij stil. De volgende materialen zijn speciaal op het juiste formaat ontwikkeld om alle vaardigheden aan te leren om het zelf te kunnen. DE WEG NAAR ZELF- STANDIGHEID

88

Thuis . in de kinderopvang Ontwikkelen en ontdekken

Montessori > zorgen voor jezelf

Leer de vaardigheden in kleine stapjes TIP

2

AANKLEEDRAMEN Met de aankleedramen leren kinderen verschillende

kledingsluitingen kennen en zich zo zelfstandig aan te kleden. Daarnaast worden de coördinatie en het concentratievermogen ontwikkeld. De aankleedramen zijn gemaakt van beukenhout en duurzaam textiel. Formaat: 29,5 x 29,5 (l x b).

Zelf vast te houden

6 maand

Er een onderscheid is tussen de peuteraankleedramen en de kleuteraankleedramen? Bij het peuterraam gaat het alleen om de ritsbeweging en zit de rits aan de onderzijde van de stof vast. De kleuter leert vervolgens het insteken van de rits. wist je dat...

Noppenbal 591141

Bal met noppen voor baby’s om op te zuigen en te kauwen. Dit helpt bij de verlichting van de pijn van door- komende tanden. Doorsnede: 10 cm.

Gespen 590022

Knopen 590745

Rits 590746

Klittenband 590747

Clips 591046

Grote drukknopen 591045

Grote knopen 590111

Strikken 590112

2

Laarzenknecht 591155

Soms is het voor jonge kinderen lastig om hun schoenen of laarzen uit te doen. Deze laarzenknecht kan hierbij een handig hulpmiddel zijn. Terwijl het kind op het rubberen plateau staat, kan het heel een- voudig zijn schoenen of laarzen uittrekken. Materiaal: berken multiplex. Formaat: 46 x 50 x 60 cm (l x b x h).

Ritssluitingen 590117

Clips 591214

Gemaakt van duurzaam materiaal waardoor het lang mee gaat

Standaard voor 6 aankleedramen 592794 Formaat: 65 x 26 x 47 cm (l x b).

89

Leeftijd 4

Aantal kinderen 2

Handleiding

Zelfcontrole

Duurzaam

Zelfmontage

Gemonteerd

Onder- zoeken en ontdekken

Ga je mee op onderzoek uit?

,,

,,

ONTDEK DE WERELD OM JE HEEN

Van jongs af aan leren kinderen de wereld om zich heen te ontdekken door te onderzoeken. In dit hoofd- stuk vind je verschillende materialen om deze onder- zoekende houding bij kinderen te stimuleren, bijvoorbeeld door het bestuderen van kleine beestjes of door te experimenteren met water, licht en schaduw.

98

Thuis . in de kinderopvang Ontwikkelen en ontdekken

Onderzoeken en ontdekken > onderzoeksmaterialen

Vergroot tot wel 43 keer!

Set van 6

3

6

8

6 mini-microscopen 522124 Inhoud: 6 mini-microscopen in 6 verschillende kleuren. Vergroot tot 120 keer met 2 keer optische zoom. Inclusief LED en draagriempje. Formaat: 6 x 2,5 x 9,2 cm (l x b x h).

Easi-scope 022825

Easi-scope draadloos 022915 Deze draadloze microscoop kan bediend worden met een tablet en heeft 10 meter bereik. Vergroot tot 43 keer. Formaat: 7 x 5 cm (h x ø).

Deze handzame en eenvoudig te bedienen micro- scoop is met de bijgeleverde usb-kabel te verbinden met de computer. Met de fotoknop bovenop de microscoop kunnen beelden worden vastgelegd op de computer. Formaat: 7 x 5 cm (h x ø).

Een set van 4 kleine metaal- detectors

3

3

3

8

Mini-metaaldetectors 522113 Geschikt voor binnen en buiten. Detectiebereik: 4 cm voor een munt van ongeveer 2,5 cm.

3 in 1 loep op standaard 522141 Een standaard met 3 verschillende loepglazen en anti-slippoten. For- maat: 24,5 x 24,5 x 20 cm (l x b x h).

Ontdekbak 522146

ZooBooKoo kubus Menselijk lichaam 683059 Een boekje, puzzel en spel in één. Formaat: 6 x 6 cm (h x ø).

Met een loep in het deksel en een beweegbare loep met LED-lamp. Formaat: 16 x 10,5 x 16 cm (l x b x h).

3

Hoefijzermagneten 024500 Een assortiment aan ontdekkings- en experimenten-

2

Kinderpincetten 024501 Inhoud: 12 pincetten in de vorm van een krokodil. Lengt: 10 cm.

materiaal om de belangrijkste principes van magneten te begrijpen: het aantrekken en afstoten van voorwerpen. Met ergonomische grip. De set bevat 6 magneten in verschillende kleuren. Hoogte: 12 cm.

99

Leeftijd 4

Aantal kinderen 2

Handleiding

Zelfcontrole

Duurzaam

Zelfmontage

Gemonteerd

JE HERKENT EEN PROBLEEM ENMET DE JUISTE KENNIS, VAARDIGHEDEN ENHOUDING LOS JE HET OP. Bij STEAM draait het om uitdagingen. ,, ,,

Internationaal een veel- gehoorde term en ook in Nederland in opkomst. Met STEAM stimuleer je de ontwikkeling van weten- schappelijk denken en werken. Ingewikkeld? Helemaal niet. Er zijn twee factoren belang- rijk: 1 Het juiste leerproces: werken vanuit denken, doen, delen. 2 Een complete leer- omgeving: de Makerspace. Samen vormen ze de basis voor STEAM. SCIENCE TECHNOLOGY ENGINEERING ARTS MATHEMATICS

104

Thuis . in de kinderopvang Ontwikkelen en ontdekken

Aan de slag met STEAM

HET PROCES: DENKEN, DOEN, DELEN Denken: kennis doe je op door een probleem te begrijpen en ontdekken. Doen: vaardigheden als samenwerken, creatief en kritisch denken ontwikkel je door een oplossing te ontwerpen en te maken. Delen: de basis voor wetenschappelijk denken en werken wordt gelegd door te willen weten en begrijpen wat je hebt gedaan en je bevindingen te delen. Dit ontwerp- en leerproces vormt de basis voor de Makerspace. DE OMGEVING: DE MAKERSPACE Zet kennis om naar actie in de Makerspace. Dit is de plek waar je samen ideeën tot leven brengt en aan een uitdaging werkt. Alles op je eigen niveau. Deze leeromgeving, bestaande uit verschillende materialen en faciliteiten, vormt de basis voor het ontwerp- en leerproces: denken, doen, delen.

Klaar voor elke uitdaging

Zet snel en eenvoudig de stappen om te kunnen denken, doen en delen in de Makerspace. Creëer de basis voor STEAM met de juiste materialen en inrichting. Dat kan in verschillende stappen. Werk aan vaardigheden met uitdagende vragen, leer de basis met de STEAM-sets, verrijk het productaanbod met extra STEAM-materialen of denk na over een complete inrichting van een Makerspace. Op de volgende pagina’s lees je stap voor stap hoe je hier invulling aan kunt geven.

Verrijk de basis met extra STEAM-materiaal

Werk aan vaardigheden met uitdagende vragen

Creëer de Makerspace

Leer basiskennis met STEAM-sets

Maak het compleet met gereedschap en creatief materiaal

MEER WETEN? KIJK OP HEUTINK.NL VOOR MEER INFORMATIE OVER STEAM EN HET COMPLETE AANBOD.

105